TCK 188/3 suçu; Uyuşturucu veya Uyarıcı Maddeyi İzin Almadan Satmak, Satışa Sunmak, Vermek, Sevk Etmek, Taşımak, Depolamak, Satın Almak, Kabul Etmek, Bulundurmaktır. Türk Ceza Kanunu’nun 188. maddesinin 3. fıkrası, uyuşturucu ve uyarıcı madde suçlarında yalnızca üretimi değil, iç piyasadaki dolaşım ve dağıtımı da ağır yaptırımlarla düzenlemektedir. Bu fıkra kapsamında ruhsat alınmaksızın veya ruhsat hükümlerine aykırı şekilde uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin satılması, satışa sunulması, başkalarına verilmesi, sevk edilmesi, taşınması, depolanması, satın alınması, kabul edilmesi veya bulundurulması suç olarak tanımlanmış; fail hakkında 20 yıldan az olmamak üzere hapis ve bin günden az olmamak üzere adli para cezası öngörülmüştür.
Bu düzenlemeyle uyuşturucu ticaretinin her aşaması kontrol altına alınmakta ve piyasaya sürülme riski en aza indirilmeye çalışılmaktadır. Fıkrada sayılan eylemler, her biri ayrı seçimlik hareket olarak düzenlenmiştir. Şimdi TCK 188/3 kapsamındaki suçun unsurlarını ve Yargıtay içtihatlarını detaylı şekilde inceleyelim.
TCK 188/3 Suçunun Yapısal Unsurları
İzinsizlik veya Ruhsata Aykırılık
Suçun oluşabilmesi için, uyuşturucu ya da uyarıcı maddenin ruhsatsız olarak ya da ruhsat şartlarına aykırı biçimde iç piyasada işlem görmesi gerekir. Örneğin, yalnızca tıbbi kullanım için izin verilen bir maddenin farklı bir amaçla kullanılması dahi suç teşkil eder.
Seçimlik Hareketler
Satmak, satışa sunmak, vermek, sevk etmek, taşımak, depolamak, satın almak, kabul etmek ve bulundurmak gibi eylemlerden herhangi biri suçun oluşması için yeterlidir. Bu fiillerden biri işlendiğinde suç tamamlanmış sayılır.
Kullanım Amacı Dışında Gerçekleşmesi
Eğer eylem yalnızca kişisel kullanım amacıyla yapılmışsa TCK 191 hükmü uygulanır. Ancak dağıtım, satış veya başka bir ticari amaç varsa TCK 188/3 devreye girer. Bu ayrım, Yargıtay kararlarında özel bir önem taşır.
İnfaz Hesaplama
TCK 188/3 Suçunda Uygulanan Cezalar
Fail hakkında, TCK 188/1 ile aynı ağırlıkta cezalar öngörülmektedir:
- 20 yıldan az olmamak üzere hapis cezası,
- Bin günden az olmamak üzere adli para cezası.
Madde miktarı, madde türü ve failin etkinliği gibi hususlar, cezanın artış veya indirim gerekçeleri arasında yer alabilir. Ancak herhangi bir seçimlik hareketin işlenmesi ceza için yeterlidir.
TCK 188/3 Suçunda Yargıtay Kararları
İzinsiz Satış Yapılması Cezayı Ağırlaştırır
Sanığın izinsiz olarak uyuşturucu satışı gerçekleştirdiği sabit olduğunda ceza artırılır.
Detay: Sanığın müştekiye satış yaptığı sabit olduğundan TCK 188/3 kapsamında mahkûmiyet hükmü kurulmuştur.
Künye: Yargıtay 10. Ceza Dairesi, 2017/3872 E., 2018/4926 K., 12.06.2018.
Satışa Sunmak İçin Hazırlık da Suç Teşkil Eder
Uyuşturucu maddenin satışa sunulmak üzere hazırlanması da doğrudan suç olarak kabul edilir.
Detay: Sanığın yanında hassas terazi ve çok sayıda ambalaj bulunması, satışa arz suçunun oluştuğunu göstermiştir.
Künye: Yargıtay 20. Ceza Dairesi, 2018/5162 E., 2019/7125 K., 24.09.2019.
Taşıma Amacıyla Nakledilen Madde de Ticaret Kapsamına Girer
Uyuşturucu maddenin bir yerden başka bir yere taşınması, kişisel kullanım amacının dışında gerçekleşmişse nakletme suçu oluşur.
Detay: Sanığın araca yüklediği uyuşturucu ile şehirler arası seyahat ettiği tespit edilerek nakil suçundan cezalandırılmasına karar verilmiştir.
Künye: Yargıtay 1. Ceza Dairesi, 2015/7264 E., 2017/9836 K., 20.11.2017.
Depolanan Maddenin Kullanım Amacı Dışında Olması
Depolama eylemi kişisel kullanım amacını aşarsa TCK 188/3 kapsamında suç doğar.
Detay: Depoda yüklü miktarda farklı uyuşturucu madde bulunması nedeniyle sanığın ticaret amacı taşıdığı kabul edilmiştir.
Künye: Yargıtay 8. Ceza Dairesi, 2016/4961 E., 2017/7892 K., 17.10.2017.
Satın Alma ve Kabul Etme Fiillerinde Kullanım Amacı Dışına Çıkılması
Madde miktarı kişisel kullanım sınırlarını aşarsa, satın alma ve kabul etme fiilleri de ağır suç kapsamında değerlendirilir.
Detay: Sanığın üzerinde satışa hazır halde 50 gram eroin bulunmuş, şahsi kullanım savunması reddedilerek TCK 188/3 uyarınca mahkûmiyet kararı verilmiştir.
Künye: Yargıtay 16. Ceza Dairesi, 2017/5234 E., 2018/8921 K., 01.07.2018.
TCK 188 Uyuşturucu Madde Ticareti Suçu
TCK 188/3 Suçunun Benzer Suçlarla Mukayesesi
| Kriter | TCK 188/1 | TCK 188/3 |
|---|---|---|
| Temel Eylem | Üretim, ithalat, ihracat | Satış, taşıma, depolama, nakil vb. |
| Failin Hedefi | Üretim veya ticaret | Ticaret veya dağıtım |
| Ceza | 20 yıl ve üzeri hapis | 20 yıl ve üzeri hapis |
| Kullanım İstisnası | Bulunmuyor | Kullanım kastı varsa TCK 191 uygulanır |
TCK madde 188/3 Uyuşturucu Suçunda Savunma Stratejileri
TCK 188/3 hükmüyle uyuşturucu madde ticareti yalnızca üretim boyutunda değil, ülke içi dağıtım ve taşıma aşamalarında da sıkı şekilde denetlenmektedir. Satmak, satışa arz etmek, taşıma ve bulundurma gibi eylemler ağır yaptırımlara konu olmaktadır. Yargıtay uygulamaları, failin kastını tüm olay şartları içinde değerlendirerek, kişisel kullanım dışında kalan her türlü eylemi ağır biçimde cezalandırmaktadır. Böylelikle hem arz zinciri hem de kullanıcıya erişim zinciri etkin şekilde kırılmaya çalışılmaktadır.
